Nghệ nhân Diệp Minh Tài – Người giữ ngọn lửa Soọng cô
CAYBUTTRE.VN – Mong muốn gìn giữ và bảo tồn loại hình hát Soọng cô của dân tộc Sán Dìu và niềm đam mê của mình, nghệ nhân Diệp Minh Tài 73 tuổi trú tại xóm Tam Thái xã Hóa Thượng, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên là một trong số những nghệ nhân ưu tú làm công tác sưu tầm và biên dịch các bài hát Soọng cô ra lời Việt.
Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc
Câu lạc bộ Soọng cô xóm Tam Thái, xã Hóa Thượng, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên được hội người cao tuổi thành lập năm 2011 do nghệ nhân Diệp Minh Tài làm trưởng câu lạc bộ. Mong muốn gìn giữ và bảo tồn loại hình hát Soọng cô của dân tộc Sán Dìu và niềm đam mê của mình, Diệp Minh Tài là một trong số những nghệ nhân ưu tú làm công tác sưu tầm và biên dịch các bài hát Soọng cô ra lời Việt.
Sau khi có luật di sản văn hóa năm 2001, ông bắt đầu công việc sưu tầm di sản bao gồm những tài liệu cổ của đình chùa Hang, trong khoảng thời gian đó ông tìm được một số tài liệu liên quan đến dân ca của người Sán Dìu, nên giữ lại và biên soạn tập đầu tiên vào năm 2001.
Ông chia sẻ: “Còn nhỏ đã được nghe các bài đồng dao của người, nhưng khi lớn lên tôi mới được tiếp xúc với loại hình Soọng cô từ năm 15 – 16 tuổi, được theo các liền anh, liền chị đi hát ở các xã, tỉnh khác như Lục Ngạn, Vân Đồn, Tuyên Quang. Thời đó cứ nghe tin ở đâu có người biết hát là lại thành lập nhóm để đi giao lưu với thanh niên các khu vực khác”.
Người giữ lửa cho dân ca Sán Dìu
Tìm kiếm những tài liệu của loại hình Soọng cô là một công việc rất vất vả và cần sự kiên trì, ông phải tự mình đến tận nơi để xin, mượn để photo, sau đó bắt đầu soạn thảo và biên dịch lại. Từ năm 2001 đến nay ông đã sưu tầm được trên 1000 bài hát Soọng cô bằng chữ Hán, tính đến thời điểm hiện tại ông mới biên dịch được gần 700 bài hát, nộp cho Phòng Quản Lý di sản Văn hóa (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên).
Ông chia sẻ: “Ngày nay nếu cứ dịch nguyên gốc từ tiếng Hán ra tiếng Việt thì nghe rất ngang, nhiều người sẽ ngại đọc. Vì vậy, khi dịch tôi phải trải qua bốn công đoạn: thứ nhất là dịch từ chữ Hán sang chữ Hán Nôm, sau đó lại dịch từ Hán Nôm sang tiếng Sán Dìu, tiếp theo tôi dịch ra nghĩa gốc của tiếng Việt và cuối cùng phải xem xét sử dụng các từ ngữ đồng nghĩa để tạo vần điệu cho bài hát, sao cho mỗi bài ca đều mang những ẩn ý nhất định”.
Khi được hỏi về mong muốn của mình ông nói: “ Tôi đang cố hoàn thành bộ tài liệu của mình đang biên khảo, dù cho sau này lớp trẻ không còn hát Soọng cô nữa nhưng ít nhất trong kho tàng văn hóa dân gian vẫn có những công trình của dân tộc Sán Dìu. Điều tôi mong mỏi hơn cả là giới trẻ của dân tộc tôi học và gìn giữ loại hình này”.
Bà Trương Thị Loan 70 tuổi vợ của nghệ nhân Diệp Minh tài cũng là một thành viên của câu lạc bộ. Khi được hỏi về suy nghĩ của mình về loại hình này bà chia sẻ: “Mỗi lần ông đi diễn, tôi luôn là người đi theo gần như không bao giờ vắng mặt. Cũng vì ông là chủ nhiệm của CLB Soọng cô nên việc triệu tập cho các thành viên là do bà đảm nhiệm. Tôi thấy loại hình hát Soọng cô của dân tộc mình rất quý giá, tôi cảm thấy vui và tự hào khi được làm công việc ý nghĩa này”.
Năm 2015 ông được phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”, đồng thời loại hình hát Soọng cô của đồng bào Sán Dìu huyện Đồng Hỷ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Lương Thị Ngọc
SV lớp Văn học K13/ĐH Khoa học
| © Các tác phẩm sáng tác được xuất bản đều được bảo hộ bản quyền trong phạm vi hoạt động của CAYBUTTRE.VN, và đăng ký tác quyền DMCA. Đề nghị không sao chép, đăng tải, sử dụng lại những tác phẩm đó nếu không có sự cho phép bằng văn bản của chúng tôi. Trong trường hợp phát hiện ra các tác phẩm đã xuất bản có dấu hiệu vi phạm về bản quyền, hãy liên hệ với đội ngũ Quản trị viên - Biên tập viên của chúng tôi và xin thông báo qua hòm thư info.caybuttre@gmail.com để phối hợp xử lý vi phạm. Trân trọng cảm ơn! |
| CÓ THỂ BẠN ĐANG TÌM |
| Danh sách thành viên | Giới thiệu chung | Quy định hoạt động |
| Các câu hỏi/đáp về CBT | Trang vàng Cộng đồng | CÂY BÚT TRẺ AUDIO |
0 Comments